Przyczyny trudności z zajściem w ciążę mogą leżeć po stronie mężczyzny jak i kobiety, a także mogą dotyczyć ich obojga równocześnie.
U mężczyzn największym problemem jest całkowity brak plemników w nasieniu. Trzeba wówczas sprawdzić czy problem jest jedynie w drogach wyprowadzających je z jądra (w nasieniowodach) czy też zablokowane jest ich powstawanie. Najczęściej jednak mamy do czynienia ze zmniejszoną ich liczbą (mniej niż 16 mln w 1 ml) oraz ich zmniejszoną ruchliwością (minimum 70% ruchomych). Równie istotna jest ich prawidłowa budowa, choć obecna norma dopuszcza aż 96% plemników o zmienionym wyglądzie.
Brak plemników może być spowodowany przebytymi stanami zapalnymi jąder, najądrzy, nasieniowodów, co mogło spowodować ich zarośniecie, wtedy nie ma ich w nasieniu, a są obecne w jądrach. Zanik wytwarzania w jądrach może być skutkiem wad genetycznych, znacznych zaburzeń hormonalnych lub uszkodzeń immunologicznych.
Płodność ulega obniżeniu również w stanach zapalnych dróg wyprowadzających plemniki, jak również przy żylakach powózka nasiennego. Do uszkodzenia wytwarzania plemników dochodzi przy powikłanej śwince, a także gdy jądra u dzieci stąpią do moszny zbyt późno. U mężczyzn powstawanie plemników zachodzi ciągle od wczesnej młodości do starości, mają na nią wpływ czynniki środowiskowe, takie jak narażenie na substancje szkodliwe: chemiczne rozpuszczalniki, środki ochrony roślin, fizyczne promieniowanie mikrofalowe i wysoka temperatura. Nieprawidłowe funkcjonowanie regulacji hormonalnej zaburza produkcję plemników w jądrach i zmniejsza ich liczbę.